Grip je akutno, zarazno oboljenje respiratornog trakta (gornjih i/ili donjih respiratornih puteva), prouzrokovano influenca virusom, obično tipom A i B.
Simptomi se javljaju nakon 18-72 sata od infekcije. Bolest počinje naglo,opštim simptomima (povišena temperatura, glavobolja, znojenje, malaksalost, bolovi u mišićima i zglobovima),a praćena je i simptomima respiratornog trakta (bolovi u grlu i kašalj). Kašalj je često težak i produžen, a ostale manifestacije bolesti se same povlače i do ozdravljenja dolazi posle 2-7 dana. Grip kod većine ljudi izaziva samo neprijatan doživljaj, ali može biti i uvod u teže oboljenje. Najčešće komplikacije koje se mogu javiti su bronhitis i sekundarna bakterijska pneumonija (zapaljenje pluća).
Infekcija se prenosi najčešće respiratorni putem, posredstvom aerosola koji se formiraju pri kašlju, kijanju ili govoru. Bolest se najčešće javlja u zimskom periodu. Odrasle osobe su infektivne (zarazne ) 3-5 dana od pojave simptoma, a deca mogu biti zarazna i do 7 dana. U širenju epidemije gripa veliki značaj imaju asimptomatske infekcije (oboleli koji nemaju simptome oboljenja), kako zbog njihove brojnosti tako i zbog činjenice da nisu vezani za postelju i nesmetano šire virus.
Mnogi ljudi poistovećuju prehladu i grip!
Razlika između prehlade i gripa
Prehlada – simptomi su kraći,obično su to: kijavica, suzne oči i iritacija grla. Ovi simptomi potiču od gornjih respiratornih puteva, nema povišene temperature i drugih opštih simptoma, veoma su retke komplikacije bolesti.
Grip – pored respiratornih, postoje i opšti simptomi i oboljenje je mnogo ozbiljnije sa čestim komplikacijama.
Dijagnoza se postavlja izolacijom virusa iz guše,nazofaringealnog sekreta ili ispljuvka.
Terapija je simptomatska: antipiretici (lekovi za snižavanje telesne temperature),analgetici (lekovi protiv bolova), vitamini, mirovanje. Antiviralna terapija se ne preporučuje bez konsultacije lekara.
Mere prevencije su:
- Opšte
- Specifične (vakcinacija)
Opšte mere prevencije su: socijalno distanciranje (izbegavanje javnih skupova, prenaseljenog prostora), higijena disajnih puteva (pokrivanje nosa i usta prilikom kašljanja i kijanja papirnatom maramicom koju odmah nakon upotrebe treba baciti a ruke oprati toplom vodom i sapunom), provetravanje prostorija,izbegavanje izlaganja hladnoći i aerozagađenju.
Specifična mera prevencije je VAKCINACIJA i to je najefikasnija mera u prevenciji ovog oboljenja!
U našoj sredini koristi se inaktivisana, split vakcina protiv gripa.
Pravilnikom o programu obavezne i preporučene imunizacije stanovništva protiv određenih zaraznih bolesti,predviđena je obavezna imunizacija lica koja su u posebnom (povećanom) riziku od teških oblika bolesti, komplikacija i smrtnog ishoda.
Ove kategorije čine trudnice i sva lica starija od šest meseci života sa:
– hroničnim poremećajima plućnog sistema (uključujući astmu),
– hroničnim poremećajima kardiovaskularnog sistema (isključujući hipertenziju),
– metaboličkim poremećajima (uključujući šećernu bolest,gojaznost sa BMI >40),
– bubrežnom disfunkcijom,
– hemoglobinopatijom,
– hroničnim neurološkim poremećajima,
– imunosupresijom (uključujući osobe sa HIV/AIDS),
– funcionalnom ili anatomskim asplenijom,
– primaoci transplantata.
Prema epidemiološkim indikacijama vakcinacija se sprovodi kod lica smeštenih i zaposlenih u gerontološkim centrima, kod dece i omladine i starih lica smeštenih u socijalno-zdravstvenim ustanovama i kod lica zaposlenim u tim ustanovama kao i kod lica zaposlenih u zdravstvenim ustanovama.
Vreme neophodno za sticanje imuniteta je 2-3 nedelje nakon davanja vakcine a trajanje postvakcinalnog imuniteta varira i iznosi od 6-12 meseci. Iz toga proizilazi potreba vakcinacije svake godine, kao i zbog variranja različitih sojeva virusa gripa koji mogu da se menjaju svake godine/sezone.
Imajući u vidu različitu efikasnost vakcine prema uzrasnim kategorijama kod kojih se aplikuje, potrebno je napomenuti da se kod vakcinisnih u slučaju obolevanja razvija blaža klinička slika, sprečavaju se moguće komlikacije, i smrtni ishod kao posledica nastalih komlikacija.
Izuzimajući privremene i trajne kontraindikacije, ovu vakcinu je moguće aplikovati već u uzrastu od navršenih šest meseci života. Najčešće kontraindikacije kod ove vakcina su preosetljivost na jaja, pileće proteine, neomicin i formaldehid. Imunološki odgovor može biti oslabljen u slučaju imunosupresivne terapije (kortikosteroidi,citotoksični lekovi ili radioterapija).
Vakcinacija stanovništva koje pripada rizičnim grupama sprovodi se u cilju očuvanja sopstvenog zdravlja, održavanja kolektivnog imuniteta populacije ali i indirektno očuvanja zdravlja članova njihovih porodica/kolektiva, a posebno onih kod kojih je kontraindikovano davanje ove vakcine u cilju preveniranja mogućih komplikacija i teških kliničkih formi obolevanja.
S tim u vezi, u svečanoj sali ZZJZ „Timok“ Zaječar, dana 03.10.2018 godine, održan je stručni sastanak na temu „IMUNIZACIJA PROTIV GRIPA U SEZONI 2018/2019“, u organizaciji IZJZ „dr Milan Jovanović-Batut“ i ZZJZ „Timok“ Zaječar. Predavači su bili epidemiolozi iz IZJZ „Batut“, dr Goranka Lončarević i dr Milena Kanazir. Sastanku su prisustvovali zdravstveni radnici zaposleni u vakcinalnim službama Domova zdravlja na teritorijama zaječarskog i borskog okruga kao i zaposleni u ZZJZ „Timok“ Zaječar. Predavanje i diskusija učesnika su završeni zaključkom i jedinstvenim stavom da je:
VAKCINA PROTIV GRIPA NAJSIGURNIJI I NAJBEZBEDNIJI VID INDIVIDUALNE I KOLEKTIVNE ZAŠTITE OD GRIPA!!!
Zavod za javno zdravlje „Timok“ Zaječar
Centar za kontrolu i prevenciju bolesti
KOMENTARI